Interview: doordacht hardlopen

Natural en POSE running. Hardlopen op blote voeten of met minimalistische schoenen, en gebruik maken van de vering in je lichaam. Een van de deskundigen op deze gebieden in Nederland is Ivo van Tol. We zoeken hem op in zijn winkel in Noordwijk.

Ivo, je propageert natuurlijk hardlopen, je hebt een shop-in-shop in Noordwijk en geeft clinics. Wat is natuurlijk hardlopen en hoe is dat eigenlijk zo gekomen met jou?

Natuurlijk hardlopen betekent voor mij twee dingen; één, gebruik maken van wat er in je lijf zit, de vering in je gewrichten, spieren en pezen en twee, gebruik maken van wat er om je heen aanwezig is, de zwaartekracht.
De vering in je lijf spreek je alleen maar aan als je landt op de bal van je voet, dat is het zachte gedeelte wat achter je tenen zit. Ga maar eens touw springen. Niemand doet dat op zijn hakken. De grootste kans dat je gebruik maakt van die vering is als je met een pas frequentie van minimaal 180 passen per minuut loopt.

Gebruik maken van de zwaartekracht is iets wat veel mensen niet bewust doen. Als ik vraag hoe het komt dat je als hardloper vooruit komt, is het meest gehoorde antwoord ‘spierkracht en afzet’. Afzetten raad ik sowieso af, want daar maak je alleen maar hoogtemeters mee. Verspilde energie. Gebruik maken van de zwaartekracht is superefficient. Tijdens een clinic heb ik een aantal oefeningen waarmee ik mensen kan laten voelen wat de zwaartekracht met je doet. Dat levert altijd verbaasde gezichten op. Mensen hebben het gevoel alsof ze voortgetrokken worden.

Ik ben bij natuurlijkhardlopen terecht gekomen doordat ik in 2011 tijdens een survivalrun iemand op Vibram FiveFingers zag lopen. Aangezien ik in de zomer graag op blote voeten loop was ik geinteresseerd en vroeg hem het hemd van zijn lijf. Hij vertelde dat hij er ook mee hard liep en toen wist ik meteen, dat ga ik ook doen, hardlopen met een blote voeten gevoel. Tot dat moment liep ik al vijftien jaar net als het gros van de hardlopers op dikke zolen.

Ga je met minimalistische hardloopschoenen aan de slag gaat, dan kom je vanzelf bij een het punt dat je aan je techniek moet gaan werken. Een vette haklanding en een grote pas zijn zeer onaangenaam als je slechts enkele millimeters rubber onder je voeten hebt. Ik heb eerst zelf wat aangerommeld en dat ging best aardig. Het plezier in het lopen nam enorm toe en al gauw waren al mijn schoenen met een zooldikte van meer dan tien millimeter het huis uit.

In 2014 heb ik Natuurlijkhardlopen.nl overgenomen van de vorige eigenaar die deze webshop in 2010 is begonnen. Ik gaf in het begin gratis clinics aan klanten over hoe ik de overstap naar natuurlijk hardlopen met minimalistische schoenen had aangepakt. In 2015 ben ik met de POSE methode in aanraking gekomen en ben daar heel enthousiast over. Het gaf antwoord op alle vragen die ik had. Begin 2016 heb ik me gecertificeerd en geef sindsdien clinics aan mensen die ook willen leren hoe ze bijna zonder moeite kunnen hardlopen. Overigens is de POSE methode iets wat door elke loper gedaan kan worden ongeacht het schoeisel waar je op loopt. Maar ga je meer gebruik maken van de vering in je lijf, dan ga je vanzelf naar een plattere en flexibelere schoen. Demping heb je niet nodig, alleen bescherming voor de ondergrond waarop je loopt.

Wat voor soort mensen komen op jou af? Kan iedereen natuurlijk hardlopen of raad je dit aan bij specifieke groepen lopers?

In principe kan iedereen er mee aan de slag, de enige voorwaarde is dat je open staat voor een andere kijk op het hardlopen en je bent geinspireerd om er mee aan de slag te gaan. Alles wat de moeite waard is komt nooit vanzelf.

Ik zie twee soorten mensen die met natuurlijk hardlopen beginnen. Enerzijds mensen die met ‘conventioneel’ hardlopen keer op keer tegen een blessure aanlopen. Ze willen graag blijven hardlopen, maar het moet op een andere manier. De pijn leidt ze naar een andere manier van hardlopen. Anderzijds zijn er de mensen die nieuwsgierig zijn, open staan voor een andere kijk op hardlopen en nieuwe dingen willen uitproberen. Tot die laatste groep behoor ik zelf ook.

Je bent ook enthousiast over POSE running. Dit is een techniek die je jezelf bewust moet aanleren, gebaseerd op wetenschappelijke analyse van de loopbeweging van succesvolle hardlopers. Dit is dus niet iets wat de meeste mensen van nature doen. Is dat niet in tegenspraak met dat natuurlijke? Kan je uitleggen wat POSE running is en wat het verschil is met natuurlijk hardlopen?

Mooie vraag. Ik denk dat het een misverstand is dat natuurlijk hardlopen vanzelf zou gaan. Het natuurlijke betekent voor mij het gebruik van de vering in je lijf en de zwaartekracht.Ik ben geen voorstander van de haklanding en het idee dat je loopt zoals je loopt en dat daar verder niets meer aan valt te doen. Ik ben voorstander van het idee dat je lijf een prachtig geheel is waarmee je heel mooie dingen kunt doen. De POSE methode vind ik een manier om heel efficient en met een enorm plezier te kunnen hardlopen. Maar het is ook hard werken is om de techniek onder de knie te krijgen en je lichaam sterk en soepel te houden. Voor mij passen POSE en natuurlijk hardlopen perfect bij elkaar: Natuurlijk hardlopen is gebruik maken van zwaartekracht en vering in je lijf. POSE is een techniek die dit ten volle benut.

Is het zwaarder voor bepaalde spieren, pezen en gewrichten?

Hardlopen is een impact sport. Bij elke stap krijgt je lichaam ongeveer twee tot tweeeneenhalf keer je lichaamsgewicht als klap op te vangen, ongeacht hoe je loopt.

Als je met grote passen loopt en op je hakken landt, dan wordt de impact opgevangen door je gewrichten. Je enkels, knieen, heupen en onderrug vangen de klap op. Als je gebruik maakt van de vering in je lijf, spreek je spieren en pezen meer aan. Je gewrichten worden daardoor minder belast. Dit is wel een grote verandering voor je lichaam en je zult er aan moeten wennen. De beste manier om dit te trainen is touw springen.

De meeste hardlopers die ik tegenkom zijn zo slap als een vaatdoek. Gelukkig weet ik dat er bij jullie vereniging ook veel mensen bewust met kracht bezig zijn met bijvoorbeeld CrossFit. Een sterk lichaam is een groot voordeel tijdens het lopen.

Kan je met natuurlijk hardlopen en POSE running je PR’s verbeteren? Of is het vooral voor een betere loopervaring / loopgevoel?

Ja. Met minder energie harder lopen is wat ik nu doe. Vroeger na 90 minuten rennen was ik stijf en voelde het alsof ik had ‘gewerkt’. Nu voelt het na 90 minuten alsof ik –bijna- niets heb gedaan. In het begin voelde ik me daar bijna schuldig over.

Om een voorbeeld te geven, afgelopen zomer kwam ik Loopgroep03’ers tegen bij de La Chouffe Trail in Houffailize. Een pittig parcours. Daar heb ik de twintig kilometer gedaan met minimale voorbereiding. En dan bedoel ik hooguit tien kilometer per week gelopen. Toch ging ik binnen de twee uur fluitend over de finish. Dat dank ik alleen maar aan mijn techniek en sterke lijf en dat kan iedereen dus leren. Ik vind dat fascinerend.

Zou je POSE running een loopstijl kunnen noemen?

Een loopstijl is een term die wordt gebruikt door mensen die denken dat er niets te veranderen valt aan je looptechniek. Een loopstijl overkomt je en looptechniek daar werk je aan om het te perfectioneren.

Iets heel anders. Je bent ook al heel lang actief met obstacle running, kan je daar iets over vertellen?

Jazeker. Bij het grote publiek is de obstacle run bekend als een commercieel evenement waar duizenden mensen aan meedoen. Wat ik doe is survival running, dit is een sport die als sinds eind jaren tachtig in Nederland en Belgie wordt beoefend. Wil je hier aan mee doen, dan zul je eerst moeten trainen. Het is een sport, alhoewel de meest treffende omschrijving wel is ‘buiten spelen voor volwassenen’.

Het hebben van een goede looptechniek is hier van enorme waarde. Bij survival runs loop je veel over zompige akkers en kris kras door bossages. Met mijn techniek ren ik zoveel makkelijker deze stukken. Mede atleten verspillen hier veel energie omdat ze denken dat ze nu eenmaal lopen zoals ze lopen. Zonde.

Heeft hardlopen je wijsheid gebracht?

Ja, hardlopen zie ik als metafoor voor het leven. Als je op zoek bent naar meer plezier en meer resultaat in het lopen zoek dan niet je heil in een nieuw paar schoenen waar ‘magie’ in zit. Dat is een kleine moeite, maar zal niets opleveren. Neem zelf verantwoordelijkheid. Ga op zoek en stel jezelf vragen. Vraag ook aan anderen die al makkelijk lopen hoe ze dat hebben gedaan. Experimenteer en ontdek. Neem niet zomaar iets aan van anderen (ook niet van mij ☺ ).

Hetzelfde is als je in je leven bijvoorbeeld financieel vrij wil zijn. Het kopen van een staatslot of meedoen met de postcodeloterij is makkelijk maar de kans is klein dat het je hiermee je doel bereikt. Ga op onderzoek en vraag aan mensen hoe zij het hebben bereikt. Experimenteer en ontdek.

Met het lopen ben ik al aardig op weg en help ik nu anderen. Financieel vrij ben ik echter nog niet, maar misschien dat naar aanleiding van dit stuk een aantal mensen zich aanmelden voor een clinic en ik toch weer een stap dichterbij ben.

Als mensen meer willen weten over natuurlijk hardlopen en de POSE methode, hoe kunnen ze je bereiken?

Via de website natuurlijkhardlopen.nl. Ik heb een “shop-in-shop” in Noordwijk, waar ik een ruim assortiment natural running schoenen en sokken op voorraad heb. Ik ben niet altijd in de winkel want ik heb ook nog een andere bezigheden, maar als je van te voren even contact met me opneemt (info@natuurlijkhardlopen.nl) kan ik zorgen dat ik er ben als je langs wilt komen.